Menu

Home

Verhalen

Links

Gastenboek

 

   

De beenzwartfabriek (in de volksmond de benenkluif of kluif)

(Eigen herinnering/Utrechtsch Nieuwsblad)

Net buiten de wijk heeft van 1872 tot 1965 een beenzwartfabriek aan de Vecht gestaan. In deze fabriek werd door het verbranden van beenderen beenzwart geproduceerd voor suikerraffinaderijen. Later werd ook beendermeel vervaardigd, dat als meststof dienst deed. Daarna ging men ook zwavelzuur, salpeterzuur, zoutzuur en soda produceren. Ammoniak, dat een bijproduct was van de beenzwartfabricage, werd met zwavelzuur gevormd tot zwavelzure ammoniak, een kunstmeststof. Later werd beenderlijm een belangrijk product.

De beenderen kwamen van abattoirs, slagers, kazernes en vleeswarenfabrieken en werden in de beginjaren per boot aangevoerd. Wanneer een boot niet direct gelost kon worden, leverde dat stank en massa's vliegen op. Eén keer was het zo erg, dat een nabijgelegen school niet gebruikt kon worden vanwege een ondraaglijke stank.

Later kreeg de benenkluif een spooraansluiting vanaf de Tripkade (Tuindorp) die langs het huidige spoor met een boog het fabrieksterrein op liep. De wagons die daar werden aangeboden, waren op de depots met de hand geladen en het kon wel een paar dagen duren voor zo'n wagon vol was. Eronder zag het dan wit van de maden.

De vrachtwagens die de beenderen in de provincie en de stad ophaalden reden vaak door onze straat naar de benenkluif. Doordat er aan de beenderen nog (rottend) vlees zat, rook je de wagen al van straten ver.

De beenderen werden opgeslagen in loodsen, of op een open terrein, zodat de stank, de ratten, de maden en vliegen nogal wat overlast veroorzaakten. Een deel van de maden werd verkocht aan vissportwinkels en de vissportliefhebbers uit de buurt haalden de maden voor weinig of niets bij de portier van de fabriek.

Omdat de gemeente de benenkluif weg wilde hebben, hebben ze daar vier en een half miljoen gulden schadevergoeding voor neergelegd. Veel geld, maar de buurt was opgelucht dat het bedrijf zou vertrekken. Het bedrijf is in 1965 naar Vuren verhuisd en van de 195 mensen die daar werkten is maar een klein aantal meeverhuisd.

De ratten zijn gebleven, die trokken de wijk in, daar hebben we na de afbraak nog heel veel last van gehad.

 

  1 2 3

 

4

5

6

 

7

8 9

1: De benenkluif vanuit de lucht gezien. Op de achtergrond weilanden en sportvelden waar o.a. v.v.DWSV. gevoetbald heeft.

2: Loskade aan de Vecht.

3: Aanvoer met de trein.

4: Spoor voor het viaduct langs op de Unindatiekade (nu Brailledreef).

5: Handmatig lossen van de beenderen.

6: Opslag beenderen waarvan een muur het heeft begeven en opnieuw geplaatst wordt.

7/8 De sloop van de fabriek is begonnen.

9: Met de val van de schoorstenen is de benenkluif verleden tijd.

Foto's Erfgoed Utrecht.

Wilt u reageren op dit verhaal klik dan hier

Terug naar verhalen.

 

 

 

 

|| Gerard van Veenendaal/Thea van Hoeijen || Copyright© 2012 || disign by Ron ||